Initiatieven voor voedingsprofessionals

Elke schakel in de voedselketen, van zorgzame boer tot kritische consument, kan helpen om voedselverlies in te perken. Enkele ingrepen maken een wereld van verschil.

Hieronder vind je nuttige initiatieven voor wie zelf aan de slag wil.

Voedingsindustrie	Horeca	Sociale organisaties
Lokale overheden	Zorginstellingen en -organisaties	Onderwijs

Onderwijs

Duurzaam tegen de (voedselverlies)stroom in! Een praktijkgericht onderzoeksproject in scholen.

Het Departement Omgeving liet door VIVES Hogeschool in Kortrijk een praktijkgericht onderzoek uitvoeren voor het uitwerken en uitvoeren van interventies op schoolniveau rond het thema voedselverlies. Daarvoor werd gebruik gemaakt van bestaande kadermethodieken rond gezonde voeding op school.

In drie lagere en drie secundaire scholen, waaronder één hotelschool, werd in de eerste helft van 2016 een startfoto gemaakt van het brede voedingsbeleid op school. Tijdens het schooljaar 2016-2017 werden per school een aantal doelstellingen geformuleerd. Bij dit proces werd de hele schoolgemeenschap zo breed mogelijk betrokken. Later op het jaar volgden concrete interventies, die door studenten uit verschillende richtingen (onderwijskunde, maatschappelijk werk, dieetleer en agronomie) onder begeleiding van hun mentoren werden opgesteld en uitgewerkt.

De meeste scholen kijken tevreden terug op het doorlopen traject. Ze geven aan dat er ‘dingen veranderd zijn, dat ze verder zullen werken met het ontwikkelde materiaal en ze de komende jaren verder aan de slag blijven rond het thema.

pdf bestandOnderzoeksrapport_Duurzaam tegen de (voedselverlies)stroom in.pdf (3.56 MB)

Educatieve tools:

• pdf bestandEducatieve tool_Deel 1_Weten.pdf (685 kB)
• pdf bestandEducatieve tool_Deel 2_Doen (1.32 MB)
• pdf bestandEducatieve tool_Deel 3_Menu van interventies (1.51 MB)

Kostbare Kost - Aan de slag voor minder voedselverlies 

De educatieve pakketten van Kostbare kost voor kleuteronderwijs, lager en secundair onderwijs zetten je op weg naar minder voedselverlies op school. Naast achtergrondinformatie krijg je inspirerende voorbeelden uit de praktijk en concrete acties om met de leerlingen, het schoolteam én de schoolomgeving aan de slag te gaan. Hoe maak je je leerlingen bewust van het probleem? Hoe meet je het voedselverlies op school? Kan de refterindeling zorgen voor minder voedselverspilling? Wat vang je aan met kliekjes? Wat kunnen partners in de schoolomgeving betekenen? Hoe maak je een wormenbak? En wat is het nut van kippen op school?

Kostbare kost werd ontwikkeld door MOS, in samenwerking met Djapo (tekst) en ImpressantPlus (vormgeving).

Download de pakketten hier

Voedingsindustrie

Bedrijven uit de voedingsindustrie kunnen

• de online performantietest uitvoeren

• beroep doen op een gratis materialenscan

Horeca

Horecagelegenheden kunnen

• gebruikmaken van de  ‘No Food To Waste’-checklist  van Horeca Vlaanderen. Deze campagne stimuleert ondernemers om voedselverlies tegen te gaan. Ze roepen daarbij de hulp in van bekende chefs als Gert De Mangeleer van restaurant Hertog Jan en Tom Le Clef van het Felix Pakhuis. Ook kunnen uitbaters een charter ondertekenen waarbij ze zich formeel engageren om het voedselverlies in hun zaak te verminderen.
• gebruikmaken van de ‘Inspiratiegids voor een afvalarme horecazaak zonder voedselverlies’ van de OVAM.

Sociale organisaties

Wie sociaal aan de slag wil met voedseloverschotten kan

• beroep doen op het doeboek ‘Sociaal aan de slag met Voedseloverschotten’. 

• zich informeren bij Komosie en het lerend netwerk.
• hun overschotten wegschenken via de schenkingsbeurs. Het vergemakkelijkt schenkingen aan voedselhulp- en sociale organisaties door schenkers en lokale ontvangers snel en efficiënt in verbinding te brengen en door een vlotter beheer van de schenkingen. Hiermee krijgen overschotten een maatschappelijk zinvolle bestemming.

Lokale overheden

Lokale overheden kunnen beroep doen op het Vlaams Netwerk van lokale besturen tegen voedselverlies. Dit netwerk werd opgericht door OVAM en het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, voorloper van het huidige Departement Omgeving, en partners VVSG, Vlaco en KOMOSIE om lokale overheden te stimuleren en te ondersteunen bij het integreren van het thema voedselverlies in hun beleid. Dit netwerk is complementair aan de lerende netwerken die Komosie reeds organiseert.

Het netwerk organiseert workshops rond concrete opportuniteiten m.b.t. voedselverlies en gaat daarbij uit van goede praktijkvoorbeelden. Info uit de workshops vind je in volgende dossiers:

• pdf bestandDossier distributieplatformen voedseloverschotten.pdf (878 kB) 
• pdf bestandDossier restorestjes.pdf (190 kB)
• pdf bestandDossier_redderestjes.pdf (1.37 MB)
• pdf bestandDossier_Foodwastebattle.pdf (394 kB)

Praktijkvoorbeelden voor lokale besturen werden ook gebundeld in een 'Praktijkboek': pdf bestand20180613_Praktijkboek Voedselverlies_def.pdf (982 kB)

Voor meer informatie kan je terecht bij voedselverlieslokaal@vlaanderen.be.

Meer info over sociale distributieplatformen vind je op www.foodsavers.be/distributieplatformen.

Handleiding "Voedselverlies in de zorgsector: hoe kan je het voorkomen?"

Elk lokaal bestuur heeft wel een OCMW, zorginstelling, of ziekenhuis dat kookt of voeding verdeelt. Hierbij gaat nogal wat voedsel verloren. Hoe dat kan voorkomen worden, werd grondig onderzocht. Het onderzoek resulteerde in een handleiding.

Aanvragen handleiding via https://foodlab.brugge.be/handleidingvoedselverlieszorg

Zorginstellingen en -organisaties

Ziekenhuizen, woon- en zorgcentra, voorzieningen VAPH… die hun eerste stappen willen zetten in de strijd tegen voedselverlies kunnen zich laten inspireren op de website van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Op deze webpagina worden o.a. voorbeelden, documentatie, tips en getuigenissen samen gebracht, maar ook andere initiatieven zoals infosessies aangekondigd.

Zorginstellingen en -organisaties die een stapje verder willen gaan, kunnen dit kenbaar maken door de engagementsverklaring van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin te ondertekenen. Wie geëngageerd is kan o.a. deelnemen aan de nulmeting, waarvoor er eind 2017 een beveiligde portaalsite wordt geopend.